Burn-out en de overgang: een uitdagende combinatie
Als je als vrouw in de leeftijd komt van de overgang kan het behoorlijk ingewikkeld zijn om bepaalde klachten te duiden. Slecht slapen, stemmingswisselingen en vermoeidheid zijn zowel symptomen van de overgang als van een burn-out. Misschien denk je dat het ‘gewoon de overgang’ is, maar speelt er meer en heb je ook een burn-out. Dat is een pittige combinatie die heel veel van je vraagt en je herstel bemoeilijkt.
Wat gebeurt er tijdens de overgang?
De overgang begint gemiddeld ergens rond je 50ste (kan ook eerder) en kan jarenlang duren. Tijdens deze periode nemen de vrouwelijke hormonen oestrogeen en progesteron af, wat grote invloed heeft op je lichaam en geest. Oestrogeen helpt normaal gesproken bij de aanmaak van serotonine, een ‘gelukshormoon’, terwijl progesteron zorgt voor ontspanning. Als deze hormonen schommelen of sterk afnemen, kun je last krijgen van angst, prikkelbaarheid, slecht slapen en depressieve gevoelens.
Overgang of burn-out? Of allebei?
Als je denkt dat je klachten door de overgang komen en je negeert de stressfactoren in je leven, dan kan een burn-out zich steeds verder ontwikkelen. Andersom geldt hetzelfde: als je denkt dat je een burn-out hebt en alleen op stressvermindering focust, maar niet op je hormonale balans, kunnen de klachten verergeren. Het is een uitdagende combinatie: hormonale schommelingen maken je gevoeliger voor stress en stress versterkt overgangsklachten. Daarom is het belangrijk dat je snapt wat er aan de hand is, zodat je hier ook op de juiste manier mee om kan gaan.
“Pas toen ik me ging verdiepen in de overgang, begon ik te begrijpen waarom ik me zo slecht voelde en hoe alles elkaar versterkte op de verkeerde manier.”
Mijn ervaring met de overgang en burn-out
Voor de overgang had ik nooit last van slapeloosheid of angsten. Rond mijn 50e begon dat te veranderen. Ik werd onzeker, voelde me heel kwetsbaar en maakte me overal zorgen om. Mijn hormonen waren uit balans en mijn lichaam reageerde daar heftig op. Dit werd nog erger door stressvolle gebeurtenissen in mijn leven, zoals de jarenlange mantelzorg voor mijn ouders.
Ik kreeg van de dokter een lichte anticonceptie (hormoon)pil voorgeschreven, wat me een tijd hielp. Maar toen ik daarmee stopte, kwamen de klachten in alle hevigheid terug. Ik sliep slecht, had vaak hoofdpijn, opvliegers en voelde me constant opgejaagd. Mijn stressniveau was torenhoog en ik wist gewoon niet meer wat ik moest doen. Pas toen ik me ging verdiepen in de overgang begon ik te begrijpen waarom ik me zo slecht voelde en hoe alles elkaar versterkte op de verkeerde manier. Ik zal nooit weten of ik een burn-out zou hebben gehad als ik niet ook tegelijk in de overgang had gezeten, maar feit is dat de overgang in combinatie met veel stress bovenmatig veel van je vraagt en je herstel bemoeilijkt.
Wat kun je doen?
Hoewel de overgang onvermijdelijk is, zijn er manieren om de klachten te verminderen. Ik geef je 6 tips die kunnen helpen.
- Luister naar je lichaam: als je slecht slaapt, probeer dan overdag een rustmoment in te plannen. Dit voelt misschien tegennatuurlijk, maar helpt je om op te laden.
- Voeding aanpassen: vermijd of verminder snelle suikers en alcohol, want deze verstoren je bloedsuikerspiegel en maken overgangsklachten nog erger. Ga niet lijnen of je hele eetpatroon aanpassen, dat geeft vaak nog meer stress.
- Verminder stress: stress heeft een directe invloed op je hormonen. Kijk hoe je je werk en andere verplichtingen zo kunt organiseren dat je zoveel mogelijk eraf haalt. Bespreek het ook op je werk en thuis zodat anderen weten waar je doorheen gaat.
- Maak tijd om te ontspannen: regelmatig de natuur in, wandelen, tuinieren of andere vormen van ontspanning zijn belangrijker dan ooit om je stressniveau gezond te houden.
- Verbind je met andere vrouwen: praten met andere vrouwen in dezelfde fase helpt om je minder alleen te voelen. Samen lachen en ervaringen delen verhoogt de aanmaak van oxytocine, het knuffelhormoon, wat weer een ontspannend effect heeft.
- Zoek professionele hulp: een bezoek aan de huisarts, een overgangskliniek of een specialist kan inzicht geven in je hormoonhuishouding en mogelijke behandelingen. Daarnaast kan een burn-outcoach helpen om stress te verminderen.
Conclusie
De combinatie van burn-out en de overgang kan overweldigend zijn, maar door goed voor jezelf te zorgen, stress te verminderen en je voeding aan te passen, kun je de impact van deze fase verkleinen. Mijn eigen ervaring heeft me geleerd dat het tijd kost, maar uiteindelijk komt er weer rust in je systeem. Blijf ook zeker niet rondlopen met je klachten, maar zoek hulp en geef jezelf de tijd om te herstellen.
