10 redenen waarom een burn-out zo lang duurt
Een burn-out is ingewikkeld. Je komt in deze situatie terecht doordat je vaak al langere tijd in een te hoge versnelling leeft. Je staat in de ‘overdrive’ en de rem ontbreekt. Ondanks alle STOP-signalen die je lichaam geeft ga je toch door. Hierdoor is de boel flink ontregeld. Je wilt niets liever dan herstellen en je weer ‘de oude’ voelen, maar je zal geduld moeten hebben. Ik leg je graag uit waarom je herstel tijd nodig heeft.
Als je een burn-out hebt dan is je vermogen om te herstellen van lichamelijke en geestelijke vermoeidheid sterk afgenomen. Je kunt je batterij niet meer goed opladen. Dat is niet ‘even’ gefixt. Je systeem moet eerst volledig tot rust komen om de balans te kunnen herstellen. En dat lukt niet in een paar weken.
Slapen is het fundament onder je gezondheid. Als je een burn-out hebt, is slaap cruciaal. Maar doordat je systeem zo ontregeld is, is een goede nachtrust niet vanzelfsprekend. Je hebt behoefte aan herstel, maar het lukt niet. Dat noem ik de herstelparadox. Door overdag je activiteiten terug te schroeven, kun je langzamerhand de kwaliteit van je slaap verbeteren. Maar dat heeft tijd nodig.
Doordat je heel lang roofbouw hebt gepleegd op je lichaam, is het een gewoonte van je geworden en gewoonten zijn moeilijk te doorbreken. Je doet structureel veel meer dan je aankan. Dat lijkt je een goed gevoel te geven, maar eigenlijk leef je op valse energie. Je moet leren om te voelen waar je grens ligt en wat energie geeft én kost.
Als je een gebroken been hebt, ziet iedereen dat er wat met je is en houdt daar rekening mee. Met een burn-out is dat anders: aan de buitenkant ziet niemand hoe jij je voelt van binnen. Vaak begrijpt je omgeving ook niet wat er aan de hand is. Dat maakt het extra lastig om je grenzen te bewaken en te accepteren dat je ziek bent.
Veel mensen vinden het moeilijk om te accepteren dat ze opgebrand zijn. Ze zijn vooral bezig met de vraag: hoe kan mij dit nou overkomen? Een burn-out kan iedereen overkomen en het is zeker niet jouw schuld. Acceptatie is het begin van herstel. Een burn-out coach kan je helpen in dit proces.
Je wordt met een burn-out vaak doorverwezen naar een praktijkondersteuner, een psycholoog of psychiater. Ze gaan vaak praten, analyseren, denken en zoeken waar je probleem vandaan komt. Dat is het slechtste wat je kan doen bij een burn-out, want dat kan je in het begin helemaal niet aan. Je hebt juist rust in je hoofd nodig. Eerst moet je fysiek herstellen en pas daarna kun je aan de slag met je mentale gesteldheid en de vraag hoe het zover heeft kunnen komen.
Je komt vaak in allerlei vicieuze cirkels terecht, die moeilijk te doorbreken zijn. Doordat je prikkeldrempel veel lager is, heb je vaak emotionele uitbarstingen. Die jagen de stresshormonen weer extra aan en zorgen ervoor dat je nog meer uitgeput raakt.
“Ga maar lekker met je vriendinnen op stap, dan heb je wat afleiding.” Je krijgt ongetwijfeld veel goedbedoelde adviezen van mensen om je heen. Hoewel ze het beste met je voor hebben, begrijpen ze vaak niet dat andere spelregels gelden voor mensen met een hoog stressniveau. Het opvolgen van verkeerd advies kan leiden tot meer stress en een langer herstelproces.
Als je een leven gewend bent met veel sociale activiteiten of een uitdagende baan, dan is het niet eenvoudig als alles stilvalt. Je moet andere manieren bedenken om invulling te geven aan je leven. Even lekker een boek lezen of Netflixen is er niet meer bij. Het heeft tijd nodig om uit te zoeken wat bij je past. Dat is een proces van vallen en opstaan, trial and error.
De omstandigheden waarin je zit - werk, relatie, (mantel)zorg, rouw - zijn vaak mede debet aan de burn-out. Dat maakt herstellen lastig. Sommige dingen kun je veranderen, zoals je baan, maar zeker niet voor alles is er (direct) een passende oplossing om de stress die het veroorzaakt te verminderen.
